Yeni Afet Sigortaları Kanunu kapsamında zorunlu deprem sigortası yaptırmayanlar elektrik ve su aboneliği başlatma şansına sahip olmayacaklar. Peki kiracıların DASK’ı ödemesi gerekecek mi? Kiracılar bu durumdan nasıl etkileneceklerdir?

18 Mayıs 2012 tarihinde yürürlüğe giren kanun gereği artık yeni su aboneliklerinde ve elektrik aboneliklerinde DASK şartı aranacak. Bu şartın karşılanmaması durumunda ev sahiplerine veya kiracılara elektrik ve su aboneliği verilmeyecek. Bu yüzden ev kiralarken DASK’ın olup olmadığını kontrol etmek gerekecek.

Sigorta Yoksa Abonelik Yok

6305 sayılı Afet Sigortaları Kanunu, 18 Mayıs 2012 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanunun “Yükümlülüklerin Saptanması ve Sigortanın Kontrolü” başlıklı 11. maddesinin 3.’ncü fıkrasında belirtildiği gibi elektrik ve su aboneliklerinde DASK aranır hale getirilmiştir.

Buna göre artık taşındığı evde elektriği veya suyu üzerine almak isteyen bir kişi, zorunlu deprem sigortası poliçesini sunmadığı sürece abonelik alamayacak. Kısacası, zorunlu deprem sigortası yaptırmayan kişilere su ve elektrik abonelik işlemlerinde kısıtlama getirilmiştir.

Zorunlu Deprem Sigortası Nedir?

17 Ağustos 1999 tarihinde yaşanan büyük depremin ardından kurulan Doğal Afet Sigortaları Kanunu (DASK) tarafından zorunlu deprem sigortası sunulmaya başlanmıştır. Bu sigorta deprem sırasında veya depren sonrasında binada oluşabilecek hasarları karşılamaya amaçlamaktadır.

Kısacası DASK, deprem nedeniyle oluşabilecek zararın karşılanması için yapılmaktadır. Bu sigortayı yaptırmanız zorunludur. Deprem sigortasını yaptırmadığınız zaman su ve elektrik gibi abonelikler açamazsınız. Ayrıca evinizle ilgili yasal bir işlem yaptırmanız gerektiğinde bunu gerçekleştirmeyi başaramazsınız.

Yıllık olarak gerçekleştirilen zorunlu deprem sigortası, deprem nedeniyle konutlarda oluşabilecek hasarları karşılamaktadır. Burada temel kriter ise azami teminat tutarını geçmeyecek olmasıdır. Örneğin, 2019 yılı için belirlenen azami teminat tutarı 190.000 TL şeklindedir. Bir başka ifadeyle, evinizde oluşacak hasarlar 190.000 TL’ye kadar bu sigorta tarafından karşılanacaktır.

DASK Fiyatları Ne Kadar?

Deprem sebebiyle evinizde oluşmuş olan maddi kayıplar, azami teminat tutarı geçmeyecek şekilde zorunlu deprem sigortası tarafından karşılanmaktadır. DASK fiyatları sigorta prim bedeli, yapı tarzı, bina yaşı, dairenin yüz ölçümü ve bulunduğu bölgenin deprem riski gibi farklı kriterler göz önünde bulundurularak belirlenmektedir.

DASK her yıl yapı maliyetlerinde bağlı olmak kaydıyla belirli bir teminat miktarı sunmaktadır. Yapı maliyetindeki artış doğrultusunda yükselen teminat tutarı, bina yeniden inşa edildiğinde oluşacak toplam geliri baz almaktadır.

DASK Neyi Karşılar ve Neyi Karşılamaz?

Zorunlu deprem sigortası, deprem veya deprem sonucu oluşan yangın ve yer kayması gibi durumlar sebebiyle ortaya çıkabilecek maddi zararları poliçede belirtilen limitler dahilinde karşılanmaktadır. DASK ile binanın tamamen veya kısmen zarar görmesi durumunda zararınız karşılanmaktadır.

DASK, temeller, ana duvarlar, bağımsız bölümleri ayıran ortak duvarlar, bahçe duvarları, istinat duvarları, tavan ve tabanlar, asansörler, sahanlıklar, koridorlar, çatılar, bacaklar ve yapının benzer nitelikteki tamamlayıcı bölümlerini teminat altına almaktadır.

Diğer taraftan DASK, enkaz kaldırma masrafları, kar kaybı, iş durması, kira mahrumiyeti, alternatif ikametgah ve iş yeri masrafları gibi durumları karşılamamaktadır. Bunlara mali sorumluluklar ve ileri sürülebilecek diğer bütün dolaylı zararlar dahildir. Deprem ve deprem sonucu oluşan durumlar dışında kalan hasarlar sigortanın kapsamında değildir.

Hangi Yapılar DASK Kapsamına Alınır?

Zorunlu deprem sigortasının sadece binalar için geçerli olduğunu bilmeniz gerekir. Bu sigorta arsalar için geçerli değildir. Zorunlu deprem sigortasını sadece konut için yaptırmanız mümkündür. Buradan yola çıkarak aşağıdaki konutların DASK kapsamında olduğunu unutmamak gerekmektedir:

Öncelikle tapuya kayıtlı olup özel mülkiyete tabi gayrimenkuller üzerinde mesken olarak inşa edilmiş binaların sigorta kapsamında olduğunu belirtmek gerekmektedir. Buna ek olarak büro ve benzeri amaçlarla kullanılan bağımsız bölümler, binaların içinde yer alan bölümler ve doğal afet nedeniyle devlet tarafından meskenler sigortanın kapsamındadır.

Ayrıca kat irtifakı tesis edilmiş binalar, tapuda henüz cins tahsisi yapılmamış yerler, tapu kütüğünde vasfı arsa vb. olarak görünen binalar, tapu tahsisi henüz yapılmamış kooperatif evler teminat kapsamına alınarak sigortaya tabi tutulabilmektedirler.

Hangi Yapılar DASK Kapsamına Alınmaz?

Kamu Konutları Kanununa tabi olan veya kamu hizmet binası olarak kullanılan binalar ve bağımsız bölümler, köy nüfusuna kayıtlı ve köyde sürekli oturanlar tarafından köy yerleşik alanı ve civarında yapılan binalar, tamamı ticari amaçla kullanılan binalar, projesi bulunmayan ve mühendislik hizmeti görmemiş binalar sigorta kapsamında değillerdir.

Ayrıca taşıyıcı sistemi olumsuz yönde etkileyecek şekilde tadil edildiği veya zayıfladığı tespit edilen binalar, projeye veya mevzuata aykırı olarak inşa edilen binalar, yetkili kamu kurumları tarafından yıkılmasına karar verilen binalar ile mesken olarak kullanıma uygun olmayan, bakımsız ve metruk binalar zorunlu deprem sigortası kapsamında olmamaktadırlar.

DASK Hesaplama Nasıl Yapılır?

DASK hesaplama yaparken bilinmesi gereken en önemli durum deprem riski yüksek olan bölgelere ait DASK sigorta primlerinin daha yüksek, riskin düşük olduğu bölgelerde DASK sigorta primlerinin daha düşük çıkacak olmasıdır. Bu nedenle yaşadığınız bölgenin deprem karşısındaki durumu çok önemli bir kriterdir.

DASK poliçesi priminin hesaplanması için 5 risk bölgesinin yanı sıra yapı kalitesine ait 3 değişken tanımlanmış durumdadır. Zorunlu deprem sigortası primi hesaplanırken binanın bulunduğu bölge ve yapı türüne ait olan bedel toplam prime esas olacak bedeldir. Hesaplama sonrası bulunan bu birim bedeli, sigorta yapılacak meskenin alanı içe çarpılmaktadır.

DASK priminin hesaplanması için önce prim bedelini bulmak gerekmektedir. Binanın değişken özelikleri primin belirlenmesini sağlamaktadır. Deprem sigortasının hesaplanması için meskenin bulunduğu bölge, meskenin yapı tarzı ve meskenin metrekare olarak alanı dikkate alınmaktadır.

DASK İle Ne Kadar Prim Ödenir?

İstanbul’un Bağcılar ilçesinde 1975 yılı ve öncesinde inşa edilmiş 100 metrekarelik evin sigorta primi 245 TL çıkmaktadır. Herhangi bir deprem anında yıkım olması halinde ise DASK 113.400 TL ödeme yapmaktadır. Aynı evin 2007 yılı ve sonrasında inşa edilmiş hali için ise prim 223 TL çıkmaktadır. Çünkü %10 oranında inşa yılı indirimi vardır.

İstanbul’un Kadıköy ilçesinde 1975 yılı ve öncesinde inşa edilmiş 100 metrekarelik evin sigorta primi 293 TL çıkmaktadır. Sigorta bedeli de yine 113.400 TL olmaktadır. Aynı evin 2007 yılı ve sonrasında inşa edilmiş hali için ise prim 267 TL çıkmaktadır.

Örneklerden görebileceğiniz gibi DASK olası bir depremde yıkılan binanın sadece inşa bedelini ödemektedir. DASK dışında evi teminat altına almak isterseniz İhtiyarı Deprem Sigortası da yaptırmayı düşünebilirsiniz. Bu sigortanın kapsamı biraz daha geniştir ve yaklaşık olarak 200 TL civarında bir prim ödemeniz gerekmektedir.

Zorunlu deprem sigortasını yaptırdıktan sonra elinize geçen poliçeyi kontrol etmeyi ihmal etmemelisiniz. Teminatların ne kadar olduğuna ve sigorta poliçesinin neleri kapsadığına özellikle dikkat etmek gerekmektedir. Böylece poliçenin tam olarak size hangi konularda yardımcı olabileceğini daha net anlayabilirsiniz.